top of page

Projekt Riese - kwatera główna Führera i produkcja zbrojeniowa w Górach Sowich

Zawartość:

1. Obiekt Jaskinie pijaków (Osówka)

2. Obiekt Ramenberg (Sobon)

3. Obiekt Wolfsberg (Włodarz)

4. Pałac Tannhausen (Pałac Jedlinka)

5. Kwatera Główna Fuhrera Zamek Fürstenstein (​Zamek Książ)

Od 1943 r. narodowi socjaliści kładli rozległe systemy tuneli w Eulengebirge koło Waldenburga (Wałbrzych), w których miała być produkowana broń. System tuneli nosi nazwę Complex Riese. Częścią kompleksu Riese są również tunele pod zamkiem Fürstenstein w Waldenburgu. Robotnicy przymusowi musieli wbijać tunele w góry za pomocą prymitywnych narzędzi. Tysiące nie przeżyło nieludzkich warunków pracy i życia.

Kierownictwo projektu budowlanego przejęła początkowo Industriegemeinschaft AG, aw kwietniu 1944 r. Organizacja Todt. Systemy tuneli mają służyć jako podziemne kuźnie zbrojeniowe. To tam powinien powstać myśliwiec ME 262 i V2. Niemcy trzymali się swoich planów w Eulengebirge. Powód: Dolny Śląsk uznano za „schron przeciwlotniczy Rzeszy”, ponieważ alianckie bombowce znajdowały się zbyt daleko. Zmieniło się to we wrześniu 1943 r., kiedy wojska alianckie wylądowały we Włoszech. Ale
Prace budowlane wykonywało ponad 13 000 robotników przymusowych, dla których utworzono 4 duże i 12 małych obozów. Były to podobozy obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Kompleks Riese nie został ukończony do końca II wojny światowej.

To, co zbudowali w Eulengebirge, było utrzymywane przez narodowych socjalistów w ścisłej tajemnicy przed ludnością. Dokumenty planistyczne zaginęły w 1945 roku lub uległy zniszczeniu. To była idealna pożywka dla plotek. Po drugiej wojnie światowej wciąż pojawiały się podejrzenia, że Niemcy ukryli pociąg pancerny pełen złota i skradzionych dzieł sztuki w tunelu w Eulengebirge. Ostatnio w 2015 r. Polak i Niemiec twierdzili, że zauważyli pociąg za pomocą radaru penetrującego ziemię. Z oficjalnym wsparciem poszukiwacze skarbów rozpoczęli szeroko zakrojone wykopaliska. Nic nie znaleźli i w 2018 roku zrezygnowali z projektu.

Zarezerwowaliśmy wycieczkę o godzWycieczki po historii WildOstz Ebersbacha. Serdeczne podziękowania dla Franka i Katrin za miłą opiekę.

 

 

W Säuferhöhen w pobliżu miasta Wüstewaltersdorf (Walim) system tuneli turystycznych z umywalniami, holami i korytarzami o łącznej długości 1600 m, częściowo zabetonowany, częściowo w stanie surowymbyć odwiedzanym.Linie obrony widać przy wejściu. Lufa przegniłego niemieckiego karabinu maszynowego MG42 wystaje z otworu w betonowej ścianie. W wielu tunelach można również zobaczyć różne fazy budowy tych pomieszczeń. W rejonie pomieszczeń wartowni występuje blokada spowodowana zawaleniem się stropu korytarza. Tutaj można zobaczyć ślady prac przygotowawczych. Wszystko wydaje się przerażające.  Wiele korytarzy nie zostało jeszcze wypełnionych betonem. Prace budowlane musiały zostać nagle przerwane, wszędzie leżą stare narzędzia i wiertła w ścianach. Wycieczka z przewodnikiem jest bardzo interesująca.

Nad tunelami widać pozostałości fundamentów i budynków odlanych z betonu. „Kasyno” było byłym barakiem planowania i koordynacji całego procesu budowlanego naziemnego i podziemnego w „SĘUFERHÖHEN”. Mierzy około 60 m długości i szerokość od 14 do 16 m. Dachy w większości miały obniżone sufity, aby uzyskać naturalny kamuflaż poprzez nasadzenie.

Szczególnie zagadkowa jest betonowa płyta o boku długości około 30 m. Ta betonowa płyta jest wyposażona w wiele skomplikowanych korytarzy, kanałów i śluz, które prowadzą w głąb ziemi. Podziemna część obiektu jest niedostępna. Elektrownia znajduje się na poziomie szybu nad tunelami. Nie można wykluczyć połączenia z podziemną częścią kompleksu. Zarysy powinny przypominać te z pierwszego reaktora badawczego NRD w Dreźnie-Rossendorfie z lat 50. XX wieku. Dlatego uważa się, że naziści chcieli tu zbudować pierwszy reaktor jądrowy.

Kilka metrów dalej na szczycie grani znajduje się dziura w ziemi o wymiarach 5x5 m, która jest tylko prowizorycznie zabezpieczona taśmą ostrzegawczą. Ten szyb wentylacyjno-transportowy ma głębokość ok. 40 m.   Szyb między innymi zaopatrywał podziemne tunele w świeże powietrze, a także służył do transportu materiałów. We wcześniejszych latach można było nawet zjeżdżać po tunelach.

​​

Objekt Säuferhöhen (Osowka)

Bei den Säuferhöhen in der Nähe des Ortes Wüstewaltersdorf (Walim) kann ein touristisch erschlossenes Stollensystem mit Waschräumen, Hallen und Gängen mit einer Gesamtlänge von 1.600  m, zum Teil betoniert, zum Teil im Rohzustand besichtigt werden. Am Eingang sind die Verteidigungslinien zu sehen. Aus der Öffnung einer Betonwand ragt der Lauf eines verrotteten deutschen Maschinengewehrs vom Typ MG42 heraus. In den vielen Stollen kann man auch die verschiedenen Bauphasen dieser Räume erkennen. Im Bereich der Wachräume befindet sich eine Sperre, verursacht durch den Einsturz der Decke des Ganges. Hier kann man die Spuren der Vorarbeiten entdecken. Das wirkt alles schon unheimlich.  Viele Gänge sind  jedoch noch nicht mit Beton ausgegossen. Die Bauarbeiten müssen abrupt abgebrochen worden sein, es liegt auch noch überall altes Werkzeug herum und Bohrmeißel sind in den Wänden. Die geführte Tour ist sehr interessant.

Über den Stollen sind Reste von Fundamenten und aus Beton gegossenen Gebäuden zu sehen. Das „Kasino“ war die ehemalige Planungs- und Koordinationsbaracke für das gesamte Baugeschehen ober- und unterirdisch der „SÄUFERHÖHEN“. Sie misst eine Länge von etwa 60 m und einer Breite von 14 bis 16 m. Die Dächer hatten größtenteils eingezogene Decken um somit eine natürliche Tarnung durch Bepflanzung zu erlangen.

Besonders geheimnisvoll ist eine Betonplatte mit einer Seitenlänge von ungefähr 30m. Diese Betonplatte ist ausgestattet mit vielen komplizierten Gängen, Kanälen und Schleusen, welche in die Tiefe der Erde führen. Der unterirdische Teil des Objektes ist unzugänglich. Das Kraftwerk befindet sich auf der Höhe des Schachtes oberhalb der Stollen. Eine Verbindung mit dem unterirdischen Teil des Komplexes kann man nicht ausschließen. Die Umrisse sollen denen des ersten DDR-Forschungsreaktors in Dresden-Rossendorf aus den 50iger Jahren ähneln. Daher wird angenommen, dass die Nazis hier den ersten Atomreaktor bauen wollten.

Einige Meter weiter auf der Kammhöhe klafft eine ca. 5x5 m große Loch in der Erde, das nur  notdürftig mit Warnband gesichert ist. Dieser Lüftungs- und Transportschacht ist ca. 40 m tief.  Der Schacht versorgte unter anderem die unterirdischen Stollen mit Frischluft und wurde auch zum Materialtransport genutzt. In früheren Jahren konnte man sich hier sogar in den Stollen abseilen.

Objekt Ramenberg (Sobon)

2. Obiekt Ramenberg (Soboń)

Jej wejście znajduje się około kilkuset metrów na północ od ostatnich zabudowań we wsi Kaltwasser. Początkowa część tej sztolni jest dość płytka pod powierzchnią zbocza. To przejście zawaliło się na długości prawie 100 m od wejścia. W tym miejscu powstało płytkie zagłębienie. W tym momencie musieliśmy założyć wodery sięgające do piersi. Stopami do przodu przecisnęliśmy się przez wąskie wejście, a potem stanęliśmy w jaskini w wodzie po kolana. Nasza wyprawa zeszła około 300 m w głąb niezabudowanego tunelu. W Wasser  wciąż napotykaliśmy obiekty, których nie da się zdefiniować. Ulf jest nawet podtrzymywany i był całkowicie przemoczony. W pewnym momencie nie mogliśmy iść dalej, tunel przed nami się zawalił. Planowany labirynt, będący jeszcze w stanie systemu tuneli transportowych, pozwala na późniejsze zakończenie operacji produkcyjnej lub relokacyjnej. To była czysta przygoda, tylko z latarkami przez stare tunele! W pobliżu wejścia można było jeszcze zobaczyć przebieg rozebranej linii kolejowej do tunelu. Oprócz fundamentów, ciekawie było zobaczyć w lesie pozostałości setek stwardniałych worków z betonem. Wyglądały jak pomnik.

Objekt Wolfsberg (Wlodarz)

3. Obiekt Wolfsberg (Włodarz)

Kompleks Wolfsberg znajduje się na wysokości 811 metrów nad miejscowością Hausdorf-Jauernig. Kompleks jest częściowo zagospodarowany dla turystyki imożna zwiedzać. Wolfsberg to największy obecnie znany kompleks. Długość dostępnych korytarzy wynosi około 3000 metrów.

Składa się z 4 tuneli o długości 180 i 240 metrów. Są one połączone z systemem korytarzy i sal, które biegną pod kątem prostym do tuneli. Szyb transportowy prowadzi z jednego z korytarzy na powierzchnię. Ten szyb transportowy ma głębokość 40 m i średnicę 4 m.

Wiele tuneli jest wypełnionych wodą. Tu zaczyna się główna część wycieczki; Rejs pontonem przez zalane tunele. W każdej łodzi był przewodnik, każdy dostał czołówkę i wiosło i popłynęliśmy. Czasami tunele były tak wąskie, że musieliśmy się schylać, a potem wiosłowaliśmy w salach wielkich jak katedry, które miały nawet kilka pięter. To było naprawdę zabawne.

Na zewnątrz obiektu właściciel obiektu wystawił do wglądu kilka pojazdów wojskowych z okresu PRL-u. Znajdziesz tu również wiele betonowych fundamentów, pozostałości po betonowych barakach i skamieniałe worki po cemencie.

Objekt Dorfbach (Rzeczka)

Der Komplex befindet sich auf der rechten westlichen Seite der Straße, welche Wüstewaltersdorf (Walim) mit Dorfbach verbindet (Rzeczka). Diese Anlage ist touristisch erschlossen und kann besichtigt werden. Der Komplex besteht aus drei ca. 40 m entfernte Gänge, welche miteinander verbunden sind. Ein Teil ist schon mit Beton ausgekleidet, ein Teil jedoch befindet sich noch in rohem Zustand. Zwischen den Gängen 1 und 3 befindet sich eine große über 80 m lange Halle (10 m hoch), die sich im Rohbauzustand befindet. Der mittlere Teil der Halle ist noch nicht zu Ende gearbeitet. Die Anlage verbirgt auch Ihre Geheimnisse. So gibt es über der begehbaren Anlage definitiv einen weiteren Stollen. Dieser Stollen wurde mit 4 ca. 6cm dicken Rohren mit dem darunter liegenden MG-Stand verbunden. Die Rohre dienen der Entlüftung. Bei einem Versuch mit Rauch und einer Kamera wurde festgestellt das ein starker Zug die Rohre entlüftet. Niemand konnte sagen, wo der Rauch an die Oberfläche kommt.

Der Zutritt ist nur im Rahmen einer Führung möglich. Deutsche Besucher erhalten einen Audioguide.

Schloss Tannhausen (Palac Jedlinka)

Odkryliśmy to raczej przypadkowo i nieplanowoZamek Tannhausen.   Zamek został  kupiony przez Narodowo-Socjalistyczną Ludową Opiekę Społeczną (NSV) od ostatniego właściciela, rodziny Böhm, ze względu na ich_cc781905-5cde-3194-bb5b-136__ problemy finansowe 5cde-3194-bb3b-136bad5cf58d_ Na początku 1944 r. plany   NVS dotyczące założenia na zamku szpitala zostały wstrzymane. Zamek został skonfiskowany przez władze wojskowe w celu wykorzystania go jako siedziby dla Schlesische Industriegemeinschaft AG. W piwnicy zbudowano bunkry z pancernymi drzwiami gazoszczelnymi.  Zamek i pobliskie miasto Bad Charlottenbrunn stały się siedzibą projektu Riese.

Sam zamek otoczony jest kilkoma budynkami gospodarczymi w kształcie litery U, w których podczas naszej wizyty było wiele samochodów, które były przykręcane. Zaparkowaliśmy przy wejściu do zamku. Obiekt wyglądał na zaniedbany i obskurny. To było w 2008 roku, dziś jest ładny hotel. Przeszliśmy przez bramę i zobaczyliśmy napis „Muzeum”. Po chwili przyszedł młody człowiek, który nie mówił ani po niemiecku, ani po angielsku. Ale jakoś się zrozumieliśmy, zapłacił  cztery złote za wstęp i poprowadził nas przez częściowo wypatroszony zamek, w którym po wojnie rezydował miejscowy kołchoz. Nagle otworzył ciemny pokój, do którego powinniśmy wejść. Włączył światło. Staliśmy teraz w pokoju pełnym nazistowskich pamiątek. Mężczyzna z dumą wręczył mi niemiecki karabinek, który miałem obejrzeć. Nad biurkiem wisiał własnoręcznie namalowany portret Adolfa Hitlera. Manekiny nosiły nazistowskie mundury. Mój przyjaciel Fred zdecydowanie powinien założyć czarny nazistowski skórzany płaszcz. Był naprawdę dumny, że mógł nam to pokazać. To było surrealistyczne. Trwało to w piwnicy. Fałszywe sztabki złota   zostały oświetlone w swego rodzaju jaskini. To był zaginiony złoty skarb Breslauer Reichsbank. W szafce było szkło i porcelana. Nasz przewodnik przedstawia nam dużą popielniczkę z napisem „Bremen”. Dałem mu super kciuk.

To była moja najbardziej niezwykła wizyta w muzeum.

bottom of page